Dairemiz, ambalaj at?klar? ile ilgili çal??malar?na AB uzman? katk?lar?yla bir süreden beridir devam etmektedir. Yap?lan çal??malar sonucunda taslak bir strateji haz?rlanm??t?r. Taslak strateji a?a??da verilmi?tir.
Stratejinin temel bile?enleri ise;
(Geni?letilmi?)Üretici Sorumlulu?u (ÜS)
Nedir?
(Geni?letilmi?)
Üretici Sorumlulu?u (ÜS) " bir ürünün toplam çevresel etkisini azaltmak ve
ürünün tüm ya?am döngüsü için sorumlulu?unu
ve özellikle geri alma (take-back), geri dönü?üm ve nihai bertaraf için
ürünün sorumlulu?unu üreticisine veren” bir stratejidir. Stratejinin haz?rlanma
sebebi ise “ üründen olu?an çevrensel maliyetlerin hayat döngüsü boyunca pazar
fiyat?na entegre edilmesi” içindir.[1]
Üretici Sorumlulu?u (ÜS) AB Direktiflerinde uygulanan bir prensipdir ve
Ambalajlarda, Ambalaj At?klar?nda, Elektrik ve Elektronik At?klarda (EEA), At?k
Pil ve Akümülatörlerde ve Hurda Araçlarda uygulan?r.
AB
Ambalaj ve Ambalaj At?klar? Direktifi özel sektörde ambalajlar? azaltmay?
hedefler. Çevre dostu ve geri dönü?türülebilir ambalaj malzemesi kullan?m?n?
te?vik eder. Tehlikeli maddelerin kullan?m?ndan kaç?n?r. Geri dönü?üm için
ambalajlarda etiketleme yapar. Tüketici dostu geri dönü?üm sistemlerini kurar
ve ambalajlar?n belli bir miktar?n? geri dönü?türür veya geri kazandirir. Yeniden
kullan?m, azaltma, geri dönü?üm, geri kazan?m ve bertaraf nihayet yoluyla at?k
yönetim hiyerar?isinin uygulanmas?n? destekler.
Üretici sorumlulu?unda ve ambalaj at?klar?nda
aktörler kimlerdir?
Üretici Sorumlulu?u 18/2012 Çevre Yasas?ndaki 7’inci
maddenin 4’üncü f?kras?na göre “Üreticiler, ithalatç?lar ve da??t?mc?lar ömrü
dolmu? olan ürünlerinin toplanmas?n?, ta??nmas?n?, de?erlendirilmesini, geri
dönü?türülmesini ve çevreye zarar vermeyecek ?ekilde bertaraf ettirilmesini
sa?lamakla sorumludurlar.” demektedir.
Gelecekteki AB Direktifine uyumlu “ Ambalaj ve Ambalaj At?klar?”
tüzü?üne göre piyasaya ilk kez ambalaj veya ambalajlanm?? ürün süren ekonomik
aktörler geridönü?ümden/geri kazan?lmas?ndan, at?k ambalajlar?n toplanmas?
için finansman?ndan ve tüm bu sistemlerin düzenlenmesinden sorumludur. Ekonomik
Aktörler ise:
?thalatç?lar ve ambalaj üreticileri?thalatç?lar ve paketlenmi? malzemelerin
üreticileri, doldurucularDa??t?c?lar / Toptanc?lar
Perakendeciler, geri alma sistemleri kurmak ve i?letmek, kendi ambalaj
at?klar?n? yönetmek ve gerekli verileri bildirmekle yükümlü olacakt?r.
Tüketiciler,
ambalaj at?klar?n?n ayr? ayr? toplanmas? için kullan?labilir hale getirmek
ve-geri getirme kumbaralar? kullanmalar?
zorunlulu?u vard?r.
Belediyeler
ambalaj at?klar?n?n ayr? toplanmas? için kat?labilir.
Toplay?c?lar ambalaj at?klar? toplayan, ön-muamele yapan ve ula??m için
haz?rl?k yapanlard?r.
Bu
kapsamda, KKTC’de bulunan geri dönü?üm ?irketleri at?k toplay?c?lar olarak
kabul edilip, faaliyetleri toplama i?leminin yan? s?ra zaman zaman yeniden
kullan?ma haz?rl?k a?amas?n? da içerir.
Geri
dönü?üm faaliyeti yürütenler; bir üretim i?leminde ambalaj at?k maddelerini
yeniden i?leyenlerdir.
Toplay?c?lar
ve geri dönü?üm faaliyeti yürütenler; ambalaj at?klar?n?n toplanmas?n? sa?lamak, geri
dönü?üm/geri kazan?mdan ve maliyeti kar??lamaktan yükümlü olanlar (üretici,
ithalatç?, da??t?mc?) taraf?ndan sözle?meli olarak çal??t?r?labilir.